Abstract | Seksualne disfunkcije ili kvantitativni poremećaji seksualnog nagona su teškoće koje može iskusiti pojedinac ili par u bilo kojoj fazi seksualne aktivnosti kao bol ili teškoće u ostvarenju seksualnog nagona. Sam seksualni nagon ostvaruje se kroz četiri faze: želja, uzbuđenje, orgazam ili klimaks i smirenje ili rezolucija. U prve tri faze javljaju se specifično seksualne disfunkcije, dok se u posljednjoj javljaju bolni sindromi koji se mogu javiti i u nekoj od prethodnih faza. Možemo ih podijeliti na poremećaje smanjenog ili povećanog seksualnog nagona. Riječ je o dosta čestim poremećajima, što dokazuju ankete u kojima 43% ženske, a 30% muške populacije u SAD-u prijavljuje neki oblik seksualne disfunkcije. U podlozi seksualnih disfunkcija nalazimo organske uzroke, kao što su kronične bolesti, trudnoća, promjene endokrinološkog profila te abuzus psihoaktivnih tvari, ili pak psihosocijalni uzroci od kojih su najčešći depresija i anksioznost, zatim nisko sampouzdanje, neriješen intrapersonalni konflikt, problemi u vezi, nespješna prethodna iskustva i sl. Klasificiraju se prema MKB-10 klasifikaciji Svjetske zdravstvene organizacije te DSM-5 klasifikaciji Američkog psihijatrijskog udruženja. Najvažniji oblici jesu smanjenje ili nedostatak seksualne želje, poremećaji seksualnog uzbuđenja koji se u žena manifestiraju u obliku smetnji lubrikacije, a u muškaraca kao erektilna disfunkcija, poremećaji doživljavanja orgazma, odnosno, anorgazmija ili inhibirani orgazam u žena, dok je u muškaraca najčešća preuranjena ejakulacija. Konačno, imamo bolne sindrome koji uključuju vaginizam i dispareuniju, koja se može javiti u oba spola. Temelj liječenja seksualnih disfunkcija je kognitivno-bihevioralna psihoterapija koja se koristi u liječenju gotovo svih oblika ovih poremećaja koju pojedinac može prolaziti samostalno ili s partnerom/partnericom. Za neke oblike poremećaja postoje i farmakološke metode liječenja, metode fizikalne terapije te kirurške metode. |
Abstract (english) | Sexual dysfunctions or quantitative disorders of sexual drive are difficulties that an individual or a couple may experience at any stage of sexual activity as pain or difficulty in achieving sexual drive. Sexual drive itself is realized through four phases: desire, excitement, orgasm or climax and comfort or resolution. Sexual dysfunctions specifically occur in the first three phases, while in the last phase there are sexual pain disorders that can also occur in one of the previous phases. We can divide them into disorders of reduced or increased sexual drive. These are rather frequent disorders, confirmed by surveys in which 43% of women and 30% of men in the United States, reported some form of sexual dysfunction. The underlying causes of sexual dysfunctions are organic causes, such as chronic illnesses, pregnancy, changes in the endocrine profile and psychoactive substances abuse, or psychosocial causes, of which the most common are depression and anxiety, followed by low confidence, unresolved intrapersonal conflict, relationship problems, prior sexual failure, etc. They are classified according to the ICD-10 classification by the World Health Organization and the DSM-5 classification by the American Psychiatric Association. The most important disorders are reduction or lack of sexual desire, sexual arousal disorders that are manifested in women in the form of lubrication problems, and in men as erectile dysfunction, orgasmic disorders, or anorgasmia or inhibited orgasm in women, while in men the most common problem is premature ejaculation. Finally, there are sexual pain disorders that include vaginismus and dyspareunia, which can occur in both sexes. The main form of treatment for sexual dysfunctions is cognitive-behavioral psychotherapy used in the treatment of almost all forms of these disorders that an individual can undergo it alone or with a partner. For some disorders, there are also pharmacological methods of treatment, methods of physical therapy, and surgical methods. |