Abstract | Prednji križni ligament je važan u održavanju stabilnosti i ispravne kinematike koljena. Kod sportaša na visokoj razini, prednji križni ligament je najčešće ozljeđen ligament u koljenu. Žene sportašice zbog neispravne tehnike doskoka i poravnanja noge imaju veći rizik za ovu ozljedu. Veliki postotak ove ozljede uzrokovan je nekontaktnim mehanizimima stoga su posebno osmišljeni skakački treninzi učinkoviti u smanjenju incidencije ove ozljede, osobito kada se započnu u ranom razvoju sportaša. Većina pacijenata je podvrgnuta rekonstrukciji ligamenta nakon čega se pristupa rehabilitaciji. Operacija se često odgađa kako bi se provela predoperativna rehabilitacija koja je ista kao i početni dio neoperacijskog liječenja. Cilj ovoga pristupa je smanjiti oteklinu, upalu i bol te vratiti normalan opseg pokreta, normalizirati hod i prevenirati mišićnu atrofiju prije operacije. Pacijenti koji idu na predoperativnu rehabilitaciju napreduju brže u postoperativnoj rehabilitaciji. Poslije ozljede i operacije česta je inhibicija kvadricepsa uslijed boli i izljeva te je izuzetno važno smanjiti izljev primjenom krioterapije, kompresije i elevacije. Kineziterapija je osnovna metoda kojom se koristimo u rehabilitaciji pacijenata s ozljedom prednjeg križnog ligamenta. Trenutni pristupi rehabilitaciji ozljede LCA ističu važnost uvođenja pokreta neposredno po ozljedi, ranog opterećenja tjelesnom težinom na ekstremitet, provođenja vježbi za snaženje mišića neposredno po ozljedi, vježbi zatvorenog kinetičkog lanca, rane funkcionalne aktivnosti i ranijeg povratka sportu. Odmah nakon ozljede ili rekonstrukcije treba vratiti potpunu pasivnu ekstenziju koljena, dok se fleksija vraća postupno. Također odmah treba početi vraćati voljnu kontrolu aktivacije kvadricepsa. Važno je jačati i ostale mišiće poput hamstringsa, mišića kuka, trupa i lista. Trenutni rehabilitacijski programi nisu usmjereni samo na vježbe snaženja nego i na treninge propriocepcije i neuromišićne kontrole kako bi se osigurao neurološki stimulans i posljedično dinamički ojačalo koljeno te poboljšala dinamička stabilnost koljena. Svaki pacijent je dugačiji stoga vrijeme trajanja rehabilitacije ne može biti jednako za sve. S obzirom na pridružene ozljede, vrstu presatka i spol treba individualizirati proces rehabilitacije. Napredovanje kroz rehabilitaciju je bazirano na zadovoljavanju kliničkih ciljeva pojedine faze, a ne na vremenskim okvirima. Konstantno povećanje boli i izljeva tijekom rehabilitacijskog programa su znak preagresivnog pristupa. |
Abstract (english) | The anterior cruciate ligament is important in maintaining knee stability and proper kinematics of the knee. In high-performance athletes, the anterior cruciate ligament is the most commonly disrupted ligament in the knee. Female athletes due to landing technique and leg alignment have a higher risk for this injury. A significant proportion of these injuries are caused by non-contact mechanisms, therefore, jump-training-type prevention programs are effective at reducing the incidence of these injuries, especially when instituted early in the development of the athlete. Most patients undergo the reconstruction of the ligament, after which rehabilitation was started. The operation is often delayed to perform preoperative rehabilitation, which is the same as the initial part of nonoperative treatment. The goal of this approach is to reduce swelling, inflammation and pain, and restore normal range of movement, normalize walking and prevent muscular atrophy before surgery. Patients undergoing preoperative rehabilitation progress faster in postoperative rehabilitation. After injury and surgery, inhibition of quadriceps is common due to pain and inflammation, therefore, it is extremely important to reduce the effusion with cryotherapy, compression, and elevation. Kinesitherapy is the basic method used to rehabilitate patients with anterior cross ligament injury. Current approaches to ACL rehabilitation emphasize the importance of immediate motion, early weight bearing, immediate muscle exercises, closed kinetic chain exercises, early functional activities, and earlier return to sports. Immediately after injury or reconstruction, the complete passive extension of the knee should be restored, while flexion is gradually returned. Also, the volunteer control of the quadriceps activation should start immediately. It is important to strengthen other muscles such as hamstring, hip, trunk and calf muscles. Current rehabilitation programs focus not only on strengthening exercises but also on the training of proprioception and neuromuscular control to provide neurological stimulus and consequently dynamically strengthen and stabilise the knee. Each patient is different therefore the duration of rehabilitation cannot be the same for everyone. With regard to the associated injuries, the type of transplant and gender, the rehabilitation process needs to be adjusted. Rehabilitation progression is based on meeting the clinical goals of a particular phase rather than time frames. Constantly increasing pain and effusion during the rehabilitation program are a sign of pre-aggressive approach. |