Abstract | Duge kosti djece rastu enhondralnim i apozicijskim rastom u dužinu i širinu, paralelno
se odvija i resorpcija kosti. Proces rasta femura završava oko dvadesete godine
života sraštavanjem svih centara okoštavanja s ostatkom kosti. Mogućnosti ispravaka
posttraumatskih deformacija tada nestaju. Nakon ozljede, prokrvljenost rastuće kosti
može biti kompromitirana, što će uzrokovati poremećaje u daljnjem rastu. Frakture u
djece klasificiramo posebnim klasifikacijama u svrhu lakšeg dokumentiranja i
epidemioloških istraživanja, određivanja terapije, prognoze i mogućih komplikacija.
Osnovna podjela femura na tri regije; proksimalni, srednji i distalni dio. Fraktura
svakog od njih se pojavljuje različito često i sa sobom nosi različite komplikacije, iz
čega proizlazi i različita prognoza i terapija. Terapijske su mogućnosti danas velike,
konzervativne i kirurške. Osim o spomenutom, odabir terapije ovisi i o starosti djeteta,
odnosno o preostalom vremenu za rast kosti i njenom potencijalu remodeliranja. U
dijagnostici se najčešće, osim anamneze i kliničke slike, koriste rentgenske snimke
zahvaćenog i u nekim slučajevima kontralateralnog ekstremiteta. U dječjoj se dobi
susrećemo s morfološki i patofiziološki karakterističnim frakturama. Nepotpune
frakture mogu biti subperiostalne i frakture zelene grančice (lučne plastične
deformacije). Posebno važne frakture koje vidimo samo u djece su ozljede ploče
rasta. Ozljede femura u novorođenčeta su česte porođajne ozljede. Također postoje
etiološke posebnosti, frakture koje nastaju pri porodu i frakture nakon zlostavljanja
djeteta. |
Abstract (english) | During childhood, long bones display endochondral and appositional growth patterns
when growing in length and width and the bone resorption process occurs at the
same time. Femur stops growing at the age of 20, when all ossification centres have
unified with the rest of the bone. At that point, it becomes impossible to correct posttraumatic
deformities: an injury might compromise the vascularisation of a growing
bone, which inevitably causes disruptions in further growth. Fractures in childhood
are classified according to special classification systems that facilitate documenting,
epidemiological research, decisions on the treatment, prognosis, identification of
possible problems, etc. Femur is divided into three regions - proximal, medial and
distal. Fractures of those three parts are different and occur with different frequency
and complications, which makes their treatment and prognosis different as well.
Modern treatment options are numerous, conservative and/or surgical. The choice of
the treatment will also depend on the age of the child, i.e. the remaining bone growth
time and the remodelling potential of the bone. Diagnostic is based on the medical
history, a clinical presentation obtained after a careful examination of the child and Xrays
of the affected area and, occasionally, of the contralateral limb. Fractures
morphologically, pathologically and physiologically typical for childhood occur on
more resilient growing bones. These specific fracture are incomplete fractures (e.g.
green-stick type fractures, plastic bowing deformations), and fractures of growth
plate. There are also etiological idiosyncrasies, fractures at birth and fractures
caused through child abuse. |