Abstract | Nekrotizirajući enterokolitis je teška, po život opsana gastrointestinalna bolest novorođenačke dobi koja najčešće nastaje u nedonoščadi vrlo male rodne mase. Među brojnim rizičnim čimbenicima za nastanak bolesti kao najvažniji se izdvajaju nedonošenost i enteralno hranjenje. Strukturna i funkcionalna nezrelost gastrointestinalnog trakta glavni su predisponirajući čimbenici za razvoj NEK-a u prijevremeno rođene djece. Nerazvijenost lokalnog obrambenog sustava i sporiji motilitet crijeva permisivno djeluje na kolonizaciju i proliferaciju bakterija u crijevu, povećava vjerojatnost sluzničnog oštećenja i pokretanje kaskade proinflamatornog zbivanja koje u konačnici rezultira ishemijom i nekrozom crijevne stijenke.
Patohistološki nalaz ovisi o stadiju bolesti, no u većini je slučajeva crijevo distendirano i hemoragično, najčešće u području terminalnog ileuma i kolonu, a histološki se nalazi edem sluznice te transmuralno krvarenje i nekroza.
Bolest nastaje iznenada, u nedonoščeta koje je dobro toleriralo enteralni unos hrane i primjereno napredovalo. Prezentira se nespecifičnim simptomima poput apneje, netoleriranja hrane, letargije i termolabilnosti ili gastrointestinalnim tegobama poput distenzije i bolnosti abdomena, retencije želučanog sadržaja, povraćanja, proljeva i rektalnog krvarenja. Stupanj bolesti određuje se prema modificiranim Bell-ovim kriterijima, temeljenim na kliničkim i radiološkim nalazima.
Dijagnoza nekrotizirajućeg enterokolitisa postavlja se na temelju kliničke slike (distenzije abdomena i rektalnog krvarenja) i radiološkog nalaza intestinalne pneumatoze.
Način liječenja ovisi o težini kliničke slike i stadiju bolesti. U većini slučajeva dostatno je simptomatsko i antimikrobno liječenje uz praćenje laboratorijskih parametara. Novorođenčad s teškim oblikom bolesti i perforacijom crijeva zahtijeva kirurško liječenje.
Uz izbjegavanje rizičnih faktora, čini se da je za prevenciju bolesti najvažnije započeti prehranu majčinim mlijekom u prvim danima nakon poroda. |
Abstract (english) | Necrotising enterocolitis is severe, acute, life threatening gastrointestinal disease in newborns. It mainly affects premature infants, especially those born weighing less than 1500 g. The precise aetiology of necrotising enterocolitis remains unknown and is probably multifactorial. Prematurity and milk feeding are the most important risk factors. Immaturity of the gastrointestinal tract appears to predispose premature infants to necrotising enterocolitis because it results in impaired mucosal defense, and intestinal motility and function. These factors result in microbial overgrowth and an increased likelihood of mucosal injury leading to inflammation, ischemia, and necrosis.
The pathologic findings of necrotising enterocolitis vary depending on the progression of the disease. In general, the bowel appears distended and hemorrhagic mainly seen in the terminal ileum and colon. The major histologic findings include mucosal edema, hemorrhage, and transmural bland necrosis.
Necrotising enterocolitis primarily occurs in healthy, growing, and feeding premature infants. It presents with both nonspecific systemic signs like apnea, respiratory failure, poor feeding, lethargy, or temperature instability and abdominal signs like distension, gastric retention, tenderness, vomiting, rectal bleeding, and diarrhea. The Bell staging criteria defines the different stages of the disease based upon the severity of clinical and radiological findings.
The diagnosis of necrotising enterocolitis is based upon the presence of the characteristic clinical features of abdominal distention and rectal bleeding, and the abdominal radiographic finding of pneumatosis intestinalis.
The management of necrotizing enterocolitis depends upon the severity of illness as classified by the Bell staging criteria. Medical management is appropriate in most cases and it includes supportive care, antibiotic therapy and clinical and laboratory monitoring. However, infants with advanced necrotising enterocolitis and bowel perforation require surgical intervention.
Prevention of necrotising enterocolitis is based on reducing exposure to risk factors and encouraging early feeding of human milk. |