| Sažetak | Cilj ovog istraživanja je bio ispitati kliničku vrijednost trenutno važećih smjernica za praćenje i liječenje bolesnika s incidentalomom nadbubrežne žlijezde. U istraživanje je uključeno 319 bolesnika, od kojih je njih 174 praćeno tijekom dvije godine. Medijan dobi ispitanika je bio 58,2 godine, a 65,2% ispitanika su bile žene. Najčešće se radilo o NFA u 72,4% bolesnika. Funkcionalni dobroćudni tumori su nađeni u 20,7% bolesnika, a najčešće se radilo o subkliničkom Cushingovom sindromu (SCS) koji je dokazan u 11,3% bolesnika, 5,3% bolesnika imalo je feokromocitom, a njih 3,8% primarni hiperaldosteronizam (PHA). Karcinom kore nadbubrežne žlijezde dijagnosticiran je u 3,4% ispitanika. Bolesnici s funkcionalnim adenomima su imali značajno veće tumore od bolesnika s nefunkcionalnim adenomima (39,5(10-72) prema 24(10-120), p<0,001). Usporedbom metaboličkih parametara kod 36 bolesnika sa SCS i 231 bolesnika sa nefunkcionalnim adenomima (NFA) nađeno je da su bolesnici sa SCS imali su veći ITM (p=0,019). Operirano je 77 (24,1%) bolesnika, koji su bili značajno mlađi (55(25-78) prema 59,8(32,3-86), p=0,002) i imali su veće tumore (58,5(16-176) prema 24(10-55), p<0,001) od neoperiranih bolesnika. Prema patohistološkim dijagnozama, najčešće se radilo o adenomu/hiperplaziji nadbubrežne žlijezde koji su nađeni u 37 bolesnika, zatim feokromocitomu u 17 bolesnika, adrenokortikalni karcinom je imalo 11 bolesnika, a metastaze drugih tumora u nadbubrežnu žlijezdu 3 bolesnika. Upotrebom logističke regresije je dobivena značajna povezanost dijagnoze karcinoma kore nadbubrežne žlijezde s dobi (r 0,938; p=0,043; C.I. 0,881-0,998) i veličinom tumora (r 1,056; p=0,002; C.I. 1,022-1,093). U bolesnika kod kojih je tumor bio > 6 cm osjetljivost za dijagnozu karcinoma kore nadbubrežne žlijezde bila je 97,9%, a specifičnost 26,7%. Najbolji omjer osjetljivosti od 85,3% i specifičnosti 46,7% je nađen kod veličine tumora od 4 cm. Od 36 bolesnika sa SCS, operirano je njih 22, a nakon adrenalektomije su bolesnici imali značajno niži ITM (p=0.01) te bolju regulaciju arterijskog tlaka (p=0.006).
Kod većine bolesnika (86,2%) koji su praćeni tijekom dvije godine nije došlo do promjene u veličini tumora. Kod 8 bolesnika (4,6%) je nakon dvije godine nađeno povećanje tumora, koje nije bilo klinički značajno. Kod 11 bolesnika (6,3%) je došlo do značajnog smanjenja veličine tumora, a kod 5 bolesnika (2,9%) je tijekom praćenja došlo do nestanka tumora.
Kod niti jednog bolesnika tijekom praćenja nije došlo do razvoja primarnog hiperaldosteronizma ili feokromocitoma. Kod 8 bolesnika sa SCS je došlo do spontane remisije, dok je kod 6 bolesnika koji su inicijalno imali NFA nakon dvije godine došlo do razvoja SCS.
Bolesnici s feokromocitomom, karcinomom kore nadbubrežne žlijezde i metastazama su svi imali tumore gustoće > 10 HJ. Specifičnost koeficijenata apsorpcije tumora <10 HJ u isključenju dijagnoze karcinoma, feokromocitoma i metastaza bila je 100%.
Na temelju ovog istraživanja možemo zaključiti da se kod incidentaloma nadbubrežne žlijezde niskih koeficijenata apsorpcije (<10 HJ) uvijek radi o dobroćudnim tumorima te stoga nije neophodno dugotrajno radiološko praćenje. Isto tako, naši rezultati također ne ukazuju na potrebu probira na feokromocitom, niti praćenje zbog mogućnosti nastanka feokromocitoma i PHA u ovih bolesnika. S obzirom na mogućnost razvoja SCS trebalo bi nastaviti kliničko i dijagnostičko praćenje najmanje dvije godine, posebno kod bolesnika s komorbiditetima koji mogu biti posljedica povišene sekrecije kortizola. |
| Sažetak (engleski) | The aim of this study was to examine the current guidelines for the monitoring and treatment of patients with adrenal incidentalomas. This prospective study included 319 patients, out of which 174 completed follow up in 2 years. Functional benign tumors were found in 20.7% of patients. Most often, in 11.3% of patients, it was subclinical Cushing's syndrome (SCS), while 5.3% of patients had pheochromocytoma, and 3.8% of patients had primary aldosteronism. Adrenocortical carcinoma was diagnosed in 3.4% of patients. 24.1% of patients underwent surgery. In 86.2% of the patients who were followed for two years there was no change in the tumor size. In 8 patients (4.6%) the tumor size was found to have increased. In 5 patients (2.9%) tumors disappeared, and in 11 patients (6.3%) a significant reduction in tumor size occurred during the follow-up period. After two years, no new patients were found with primary aldosteronism or phaeochromocytoma, but 6 patients developed SCS. Patients with phaeochromocytoma, adrenocortical cancer and adrenal metastases had absorption coefficients on the native CT > 10 HU. According to our study we can conclude that adrenal incidentaloma with low absorption coefficients are benign tumors and therefore do not require long-term radiological monitoring, or necessitate screening for pheochromocytoma in such patients. Likewise, in the long term monitoring of NFA, it is not necessary to examine the possibility of pheochromocytoma or PHA development. However, because of the possibility of developing the SCS, it is necessary to continue clinical and diagnostic follow-up for SCS, for the duration of least two years. |
